هندوستان
هند یا هندوستان با نام رسمی جمهوری هندوستان کشوری در جنوب آسیا است که پایتخت آن دهلی نو است. هند از شمال باختری با پاکستان؛ از شمال با چین، بوتان، نپال و تبت؛ و از شمال خاوری با برمه و بنگلادش همسایه‌است. همچنین هند از باختر با دریای عرب، از خاور با خلیج بنگال، و از جنوب نیز با اقیانوس هند مرز آبی دارد.
بیشتر سرزمین هند پست Ùˆ هموار است Ùˆ رشته‌کوه هیمالیا Ú©Ù‡ در شمال کشور قرار دارد باعث شده‌است Ú©Ù‡ رطوبت Ùˆ ابرهای باران‌زا به شمال آسیا Ù†Ùوذ نکند Ùˆ در نتیجه هند کشوری پرباران Ùˆ مرطوب Ùˆ دارای خاک بسیار Øاصلخیز است. این موضوع باعث شده‌است Ú©Ù‡ این کشور بتواند جمعیّت بسیاری را در خود جای دهد.
جمعیت هند Û±Ù¬Û²Û±Û°Ù¬Û±Û¹Û³Ù¬Û´Û²Û² Ù†Ùر است Ú©Ù‡ دومین کشور پر جمعیت دنیا پس از چین به شمار می‌آید. بندر بمبئی با جمعیتی نزدیک به Û±Û´ میلیون تن، پرجمعیت‌ترین شهر هند است. هند بیش از سی Ùˆ پنج شهر بزرگ با جمعیت بالای یک میلیون تن دارد. بمبئی ،دهلی، کلکته، مدرس، بنگلور، Øیدرآباد، اگرا، میسور، جی‌پور، گوا، پونا، بوپال، تریواندروم، سورات، کانپور Ùˆ اØمدآباد از شهرهای مهم این کشور پهناور هستند.
هند سرزمین نژادها، زبان‌ها، آیین‌ها، Ùˆ Ùرهنگ‌های Ùراوان Ùˆ گوناگون می‌باشد. در هند صدها زبان Ùˆ هزاران گویش Ùˆ لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان هندی Ùˆ انگلیسی Ú©Ù‡ در قانون اساسی این کشور زبان رسمی اعلام شده‌است. Û²Û² زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند.
چهار Ùصل هند شامل: سرد وخشک از ماه دسامبر تا Ùوریه، گرم Ùˆ خشک از ماه مارس تا مه، Ùصل بارش از ماه ژوئن تا سپتامبر Ùˆ معتدل در ماههای اکتبر Ùˆ نوامبر است.
اطلاعات ضروری هند :
واØد پول: روپیه هند
نرخ برابری روپیه با دلار: هر دلار برابر با ( Ù…Øاسبه به روز نرخ برابری با دلار ) روپیه است.
اختلا٠زمانی: +5:30 (پنج ساعت و نیم جلوتر از زمان مبدا گرینویچ)
جاذبه های گردشگری هنـد :
قلعه سرخ
مسجد جامع دهلی
تاج Ù…ØÙ„
قطب منار
آرامگاه همایون
درگاه Øضرت نظام الدین
بنای یادبود مهاتما گاندی
دروازه هند
معبد مارادشوار
چهارمنار
دهلی دومین کلانشهر بزرگ هند است Ùˆ دهلی نو، پایتخت هند، نیز بخشی از این کلانشهر است.از قدیمی‌ترین شهرهای جهان Ù…Øسوب می‌شود. این شهر تاکنون Û±Û± بار ویران گشته Ùˆ از نو ساخته شده‌استدهلی قدیمی‌ترین ناØیه مسکونی جهان به‌شمار می‌رود Ú©Ù‡ تاکنون همواره مسکون بوده‌است. دهلی آمیخته‌ای است از جامعه سنتی Ùˆ مدرن Ùˆ نمودی است از اجتماع مذاهب، قومیت‌ها Ùˆ Ùرهنگ‌های مختلÙ.
شهر دهلی در ناØیه مرکزی نیمه شمالی هند Ùˆ در ساØÙ„ غربی رود یامونا (جمنا) واقع شده Ùˆ دارای Û²Û³Û¹ متر ارتÙاع از Ø³Ø·Ø Ø¯Ø±ÛŒØ§ است. ناØیه پایتختی ملی دهلی یا ایالت دهلی Ú©Ù‡ دهلی‌نو مرکز آن می‌باشد، از طر٠شرق به ایالت اوتارپرادش Ùˆ از طر٠شمال، غرب Ùˆ جنوب به ایالت هاریانا Ù…Øدود می‌گردد. Ùˆ تماما بر روی جلگه رود Ú¯Ù†Ú¯ واقع است.
دهلی به تناسب سایر مناطق هندوستان به‌داشتن هوای نچندان مطلوب مشهور است. از طرÙÛŒ گرما Ùˆ خشکی بیابان‌های راجستان را دارد Ùˆ از طرÙÛŒ سرمای هیمالیا. بین آوریل تا اکتبر هوا گرم Ùˆ سوزان است معمولاً بالای Û´Û° درجه سانتی گراد. در زمستان مخصوصاٌ در دسامبر Ùˆ ژانویه دما تا نزدیکی صÙر پایین می‌آید
به‌طور Ú©Ù„ÛŒ دهلی دارای سه Ùصل آب Ùˆ هوایی است: Û±- Ùصل باران‌های موسمی یا مانسون از اول ماه جون به مدت Û´ تا Ûµ ماه. Û²- Ùصل سرما از اول ماه نوامبر به مدت Û´ ماه Ùˆ Ùصل گرما از اواسط ماه مارچ به مدت Û³ ماه. آب Ùˆ هوای دهلی در بهار گرم Ùˆ مرطوب است Ùˆ باید از کولر گازی استÙاده کرد. در طول زمستان نیز Øداقل برای Û³ ماه نیاز به استÙاده از بخاری اØساس می‌شود.
جاذبه های گردشگری دهلی :
در کلان شهر دهلی اماکن تاریخی Ùˆ گردشگری زیادی موجود است Ùˆ این شهر از ظرÙیت قابل قبولی برای پذیرایی گردشگران برخوردار است. از مهمترین اماکن جلب گردشگر در این شهر می‌توان به مراکز زیر اشاره کرد:
- قلعه سرخ (رد Ùورت یا لال قلعه )
این بنا شامل بخش‌ها Ùˆ اجزاء مختلÙÛŒ است Ú©Ù‡ شامل تالارها، ایوان‌ها Ùˆ بناهای گوناگون خصوصی Ùˆ عمومی باشکوه Ùˆ زیبایی است Ú©Ù‡ معروÙترینشان را می‌توان به‌این ترتیب نام برد:
دروازه لاهور (Lahore Gate)ØŒ دروازه دهلی (Delhi Gate)ØŒ دروازه Ùیل (Elephant Gate)،چاتاچوک (Chatta Chowk)ØŒ نقاره‌خانه (Naqqar Khana) یا نوبت خانه (Naubat Khana)ØŒ دیوان عام (Diwan-i-Am)ØŒ کرسی (Qursi) یا تخت شاهی، لال پرده (Lal Pardah) یا پرده قرمز، باغ Øیات بخش (Hayat Baksh Bagh)ØŒ دیوان خاص (Diwan-i-Khas)ØŒ خاص Ù…ØÙ„(Khas Mahal)ØŒ موسامان بÙرج (Mussaman Burj)ØŒ نهر بهشت (Nahr-i-Behisht)ØŒ میزان عدالت (Scale of Justice)ØŒ ساوان Ùˆ بادان (Sawan and Bhadon)ØŒ ظÙر Ù…ØÙ„(Zafar Mahal)ØŒ Øمام (Hammam)ØŒ زنانه (Zenana) یا اندرونی، ممتاز Ù…ØÙ„ (Mumtaz Mahal)ØŒ رنگ Ù…ØÙ„ (Rang Mahal)ØŒ دعوت‌خانه (Daawat Khana)ØŒ موتی مسجد (Moti Masjid) یا مسجد مروارید Ùˆ دو موزه است.
آن‌را با قلعه دیگری Ú©Ù‡ به همین نام «قلعه سرخ» مشهور است Ùˆ در آگرا ساخته شده، نباید اشتباه گرÙت.
- مسجد جامع دهلی
مسجد جامع دهلی یا «مسجد جهان نما» از بزرگترین مساجد هندوستان Ùˆ از باشکوهترین مساجد در جهان اسلام است. این بنا به دستور شاه جهان سازنده تاج Ù…ØÙ„ در سال Û±Û¶ÛµÛ¶ میلادی ساخته شده‌است. این مسجد Ú©Ù‡ روبروی قلعه سرخ، در قسمت دهلی قدیم قرار دارد، یکی از مراکز مهم مسلمانان هند به شمار می‌رود.
- آرامگاه همایون
آرامگاه همایون اولین باغ ساخته شده به سبک ایرانی در شبه قاره
- مقبره یا درگاه نظام‌الدین اولیاء در دهلی
- Ù‚ÙØ·Ùب منــار
ارتÙاع این منار عظیم۷۲/Ûµ متر است Ú©Ù‡ Û³Û¹Û¹ پله دارد Ùˆ بلندترین بنای آجری دنیاست. این بنا از سنگ ساخته شده Ùˆ جزو اولین بناهای عظیم هند Ùˆ از نمونه‌های بارز معماری هندو-اسلامی است. تزئینات روی این منار بی نظیر است.
معبد آیین بهائی یا مشرق الاذکار بهائیان در شهر دهلی‌نو است Ú©Ù‡ از معروÙترین بناهای مدرن هند به‌شمار می‌آید Ùˆ به عنوان مادر معابد شبه قاره هند شناخته شده‌است. به معماری این بنا Ú©Ù‡ به Ø´Ú©Ù„ Ú¯Ù„ لوتوس است جوایز معتبر بین‌المللی بسیاری تعلق گرÙته.
- بنای یادبود مهاتما گاندی
سکوی چهار گوش ساده‌ای از مرمر سیاه، Ù…ØÙ„ نگهداری خاکستر مهاتما گاندی است Ú©Ù‡ در سال Û±Û¹Û´Û¸ به قتل رسید. هر ساله در روز سی ام ژانویه، روز شهید، به یاد پدر ملی هند گردهمایی در این Ù…ØÙ„ تشکیل می‌گردد.
- آرامگاه عبدالرØیم خان‌خانان در دهلی
مراکز خرید دهلی :
دهلی در طول تاریخ مهمترین مرکز تجاری و تبادل کالا در کل کشور هند بوده است. نام برخی از مکان های خرید و تجاری دهلی نیز ریشه در همین پیشینه تاریخی دارد. نام هایی مانند شیخ سارای (Sheikh Sarai) و یوس٠سارای (Yusuf Sarai).
امروزه این شهر تجاری پر است از مراکز تجاری Ùˆ Ùروش کالا Ùˆ مغازه های Ú©ÙˆÚ†Ú©ÛŒ Ú©Ù‡ در Ú©Ù„ شهر پخش شده است. اجناس مهمی مانند جواهرات ØŒ Ùرش Ùˆ انواع زیرانداز، روسری های رنگارنگ ØŒ سنگ های با ارزش Ùˆ لباس های ابریشمی Ùˆ نقره ای در این شهر خرید Ùˆ Ùروش Ù…ÛŒ شوند.
از مراکز مهم Ùˆ ناØیه های خرید Ù…ÛŒ توان به باغ کارول (Karol Bagh) ØŒ کوناوت(Connaught)Ùˆ چندنی Ú†ÙˆÚ© (Chandni Chowk) را نام برد.
خیابان بابا خاراک (Baba Kharak)Ú©Ù‡ در نزدیکی پارلمان هند واقع شده است نیز یکی از مهترین مراکز Ùروش لباس ها Ùˆ روسری های هندی است.
مرکز خرید بهشت نیز (Delhi is a shoppers' paradise) نیز یکی دیگر از مراکز مهم خرید کالا در دهلی است Ú©Ù‡ لباس هایی ساده Ùˆ سنتی را زیر نظر بزرگترین طراØان با قیمتی مناسب به مردم عرضه Ù…ÛŒ کنند.
روستای Øوض خاص (Hauz Khas Village) Ú©Ù‡ در 12 کیلومتری جنوب غربی شهر قرار دارد نیز یکی دیگر از مراکز مهم خرید جواهرات Ùˆ اجناس با ارزش است.
مجتمع خرید سانتوشی (Santushi) Ú©Ù‡ در کنار هتل های مهم دهلی قرار دارد نیز یکی دیگر از مراکز بزرگ Ùˆ قابل توجه دهلی است. در این مرکز خرید بهترین لباس هایی Ú©Ù‡ نخ های آن به وسیله دست ریسیده شده است به مشتریان عرضه Ù…ÛŒ شود. در برخی از مراکز خرید سنتی دهلی Øجم زیاد لباس های های آویخته شده بر در مغازه های به Øدی است Ú©Ù‡ مشتریان به سختی Ù…ÛŒ توانند آسمان را ببینند. تمامی مراکز یاد شده باÙت سنتی Ùˆ قدیمی شهر دهلی را در خود به یادگار گذاشته است Ùˆ هر بازدیدکننده ای را مجذوب خود Ù…ÛŒ کند.
باغ کارول (Karol Bagh) مهمترین مرکز خرید در Øوض خاص (Hauz Khas) است.
یکی دیگر از مراکز تجاری شهر دهلی مرکز دیلی هت(Dilli Haat) است. این مرکز Ú©Ù‡ ظاهری مانند بازار دارد Ùˆ در تمامی روزهای Ù‡Ùته باز Ù…ÛŒ باشد. در این مکان Ù…ÛŒ توان انواع پارچه ها Ùˆ لباس ها Ùˆ روسری های Ù…ØÙ„ÛŒ هند را خرید. خریدی Ú©Ù‡ تجربه ای هنری را برای گردشگر به ارمغان خواهد آورد.
از دیگر مراکز خرید در دهلی Ù…ÛŒ توان به بازار سدر (Sadar) اشاره کرد. مکانی پرانرژی Ùˆ پویا Ú©Ù‡ بزرگترین ناØیه تجاری دهلی است. تمامی اجناس مورد اØتیاج گردشگران در آن موجود است Ùˆ خود به ناØیه های بسیار متنوع Ùˆ گسترده ای تقسیم Ù…ÛŒ شود.
آگره یا آگرا سومین شهر بزرگ در ایالت اوتار پرادش در کشور هندوستان است. این شهر درکنار رودخانه یامونا (جمنا) قرار گرÙته Ùˆ از دهلی پایتخت هند، با ماشین تنها دو ساعت Ùˆ نیم، با قطار Û´ ساعت Ùˆ با هواپیما Û³Û° دقیقه Ùاصله دارد.
نام آگره به Ø´Ú©Ù„ «آگرهبانا» نخستین بار در کتاب Øماسی ماهابهاراتا آمده Ùˆ معناشناسان آن را «پردیس» یا «بهشت» معرÙÛŒ کرده‌اند.در قرن‌های Û±Û¶ یا Û±Û· میلادی آگره به راستی تمثالی از پردیس در روی زمین شده بودآگره در زمان Øکومت اکبر، جهانگیر Ùˆ شاه جهان اهمیت زیادی یاÙت. این شهر پایتخت Øکومت اکبر، پادشاه بزرگ امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان بوده Ùˆ در آن زمان تبدیل به مرکز هنر، Ùرهنگ، تجارت Ùˆ یادگیری کشور پهناور هندوستان گردید. از این رو در گذشته این شهر را اکبرآباد می‌نامیدند.
بهترین آب Ùˆ هوا را از اکتبر تا مارس دارد Ùˆ در تابستان هوا Øدوداً بین Û²Û² تا Û´Ûµ درجه Ùˆ زمستان Û´ تا Û³Û± درجه‌است.
جاذبه های گردشگری آگرا :
تاج Ù…ØÙ„
قلعهٔ لعل
ÙاتØ‌پور سیکری
سیکاندرا
گوا نام شهری بندری Ùˆ ایالتی در Øاشیه جنوب غربی هندوستان است. گوا شامل بندر گوا Ùˆ شهر گوای کهنه یا شهر قدیمی گوا در Ùاصله Øدوداً Û´Û° کیلومتری آن می‌باشد.
طبیعت گوا با تپه‌های بسیار سبز در کنار رودهای Ùراخ با کشتزارهای برنج، نخل‌های Ùراوان Ùˆ سایر درختان گرمسیری جلوه بسیار زیبایی دارد. وسیع‌ترین سواØÙ„ Ùˆ مراکز تÙریØÛŒ ساØÙ„ÛŒ هند در گوا قرار دارد Ùˆ این شهر سالانه از صدها هزار گردشگر داخلی Ùˆ خارجی پذیرایی می‌کند. سواØÙ„ گوا پهناور بوده Ùˆ Ø¢Ùتابی درخشان Ùˆ زیبا دارد. Û´ÛµÛ± سال Øکومت پرتغال بر این منطقه، باعث شده Ú©Ù‡ تمام شهرها Ùˆ Øتی روستاهای گوا Ùرهنگی خاص داشته باشند.
در ماه Ù…ÛŒ گرمترین هوا را داراست . Ùصل بارانهای موسمی یا مانسون از ماه ژوئن تا سپتامبر را در بر می‌گیرد اما اوج بارندگی‌ها مربوط به ژوئیه Ùˆ اوت می‌باشد. گوا یک Ùصل سرما کوتاه مدت از اواسط دسامبر تا اواخر Ùوریه دارد.
جاذبه های گردشگری گوا :
بندر گوا منطقه بسیار زیبایی است Ú©Ù‡ سواØÙ„ شنی وسیع، زیبا، آرام Ùˆ لذت بخشی دارد.
طبیعت سرسبز، نخل‌ها، زیباترین سواØÙ„ Ùˆ مراکز تÙریØÛŒ ساØÙ„ÛŒ Ùˆ امکانات مطلوب گردشگری با هزینه نسبتاً Ú©Ù… از مهمترین عوامل جذب گردشکران به این منطقه است.
اÙزون بر Ù…Øیط طبیعی کلیسای بوم ژیزوس همراه با مومیایی زاویر مقدس در منطقه گوای کهنه شهرت Ùˆ جذابیت ویژه‌ای دارد. کار ساخت این کلیسا از سال Û±ÛµÛ¹Û´ میلادی آغاز شده ودر سال Û±Û¶Û°Ûµ به پایان رسیده است. Ú©Ù„ مخارج اØداث کلیسا را یک مرد پرتغالی اهدا کرده است.
گوا به خاطر ساØÙ„ های وسیع Ø¢Ùتابی در جهان شهرت دارد.
پیکر مومیایی شده زاویر مقدس در تابوتی شیشه‌ای Ùˆ بر روی یک طاق بلند Ùˆ در پشت Øصار شیشه‌ای قابل رویت است. پوست سیاه خشکیده Ú©Ù‡ به روی جمجمه کشیده شده، با چشمهای بسته از Ùاصله نه چندان دور قابل تشخیص است.
اÙزون بر آن تندیس گاندی در گوا، کلیسای سنت Ùرانسیس، کلیسای جامع گوا، سنت آگوستین بازار مارگو، کلیسای مارگو، کلیسای سنت آندرو، معبد ماهاسیا، کلیسای پتناجیم،بازار ماپوسا Ùˆ بازار آنجونا از مراکز دیدنی منطقه گوا به شمار می‌روند.
بمبئی با نام جدید مومبای پایتخت ایالت ماهاراشترا از مهم‌ترین شهرهای کشور هند است.
بمبئی در زبان هندی به معنای ساØÙ„ خوب است. این نام را استعمارگران پرتغالی بر این شهر نهادند. در سال ۱۹۹۶نام این شهر به «مومبای» تغییر یاÙت Ú©Ù‡ نام یکی از خدایان زن هندی است. اما در خارج از هند، این بندر بزرگ همچنان به بمبئی معرو٠است.
این شهر با وسعتی برابر Û¶Û°Û³ کیلومتر مربع Ùˆ جمعیتی بالغ بر Û±Û³Ù«Û³ میلیون Ù†Ùر (در سال Û²Û°Û°Û¶) یکی از چهار شهر بزرگ Ùˆ پرجمعیت کشور هندوستان است. این شهر در غرب کشور هند در ساØÙ„ دریای عرب واقع شده‌است. بمبئی یکی از شهرهای بزرگ Ùˆ پرجمعیت هندوستان Ùˆ پایتخت تجارتی آن به شمار می‌رود
شهر بمبئی بزرگترین بندر هند در ساØÙ„ غربی این کشور است. این شهر در واقع مرکز بانکداری، تجارت، مبادلات مالی، بازرگانی Ùˆ صنعت کشتی‌سازی هند به شمار می‌رود. تمرکز امور اقتصادی Ùˆ تجاری در بمبئی پس از استقلال هند نیز ادامه یاÙته Ùˆ بعنوان شاهراه ارتباطی هند با ایران Ùˆ جهان عرب اهمیت راهبردی خود را ØÙظ کرده‌است. بندر بمبئی، بزرگترین مرکز تولید پارچه‌های پنبه‌ای Ùˆ Ùیلم‌های سینمائی شبه قاره هند است Ùˆ از این رو به بالیودنیز شهرت دارد.
در Øال Øاضر از جمعیت Øدود Û·Û° میلیون Ù†Ùری ایالت مهاراشترا بیش از Û²Û° درصد زیر خطر Ùقر زندگی می‌کنند Ùˆ خود بمبئی بزرگترین جمعیت کپرنشینان هند را در خود جای داده‌است. جمعیت شهر، همراه با Øومه‌اش به Øدود بیست میلیون Ù†Ùر می‌رسد. شدیدترین جلوه‌های تضاد طبقاتی جامعه هند را می‌توان در این شهر یاÙت. از یک سو صاØبان ثروت‌های سرشار در این شهر زندگی می‌کنند Ùˆ از سوی دیگر توده‌های Ùقیری Ú©Ù‡ Øتی قادر به سیر کردن Ø´Ú©Ù… خویش نیستند. بیش از نیمی از جمعیت شهر در Øصیرآبادها Ùˆ Øلبی‌آبادها به تیرگی روزگار می‌گذرانند.
بمبئی از اتصال Û· جزیره به یکدیگر در زمان Øضور بریتانیا در هند به وجود آمده‌است. بسیاری از شهروندان هندی از ایالت‌های مختل٠به امید Ùرصت‌های شغلی به این شهر مهاجرت می‌کنند. از همین رو تعداد ساکنان این شهر در روز Û³ میلیون Ù†Ùر بیش از ساکنان در شب برآورد می‌شود.
در مجموع هوای بمبئی گرم Ùˆ شرجی است Ùˆ مانند بسیاری از نقاط جنوبی Ùˆ مرکزی هند دارای Û³ Ùصل می‌باشد:
تابستان، Ú©Ù‡ از Ùروردین شروع شده Ùˆ تا اوایل خرداد ماه ادامه دارد در این Ùصل هوا بسیار گرم Ùˆ درجه رطوبت بالا است.
Ùصل باران‌های موسمی یا مانسون Ú©Ù‡ از اوایل خرداد شروع Ùˆ تا اوایل مهرماه اامه دارد Ùˆ توام با بارندگی‌های بسیار شدید Ùˆ سیل آسا است.
زمستان Ú©Ù‡ از اواخر شهریور شروع Ùˆ تا اوایل اسÙند ادامه پیدا می‌کند. با توجه به هوای ملایم، (بین Û±Ûµ الی Û²Ûµ درجه) این Ùصل از توریستی‌ترین Ùصول بمبئی به شمار می‌رود
جاذبه های گردشگری بمبئی :
Ø·ÛŒ یک سده Øکومت بریتانیا بر این شهر ساختمانهای زیبا Ùˆ مجلل Ùˆ بناهای تاریخی متعددی از ایشان در این شهر بزرگ برجای مانده‌است.
دروازه هند (Gate of India)
موزه پرنس ویلز
پایانه چاتراپاتی شیواجی یا ایستگاه ملکه ویکتوریا
دادگاه عالی بمبئی
موزه ویکتوریا
هتل تاج Ù…ØÙ„
مجموعه هنری جهانگیر
کتابخانه دیوید ساسون
غار Ùیل‌ها
Øاجی علی درگاه
خسروباغ
بازارهای بمبئی
اÙزون بر بازار تاریخی کراÙت مارکت در شهر بمبئی بازارهای متعددی وجود دارد Ú©Ù‡ اغلب به Ùروش منسوجات، پوشاک، صنایع دستی، مصنوعات Ùˆ زیورآلات طلا Ùˆ نقره Ùˆ غیره در این شهر بزرگ، پرجمعیت Ùˆ پر رونق اشتغال دارند. مانند بهیندی بازار، بازار Ú©Ùلابه Ùˆ بازار بندیرا. شهر بمبئی به عطر «دهن العود»، «عود»، «صندل»، «مسک» Ùˆ «عنبر» مشهور است.همچنین انبوه بازارهای مدرن Ùˆ Ùروشگاه‌های برندهای مشهور جهانی در این شهر به Ùراوانی یاÙت می‌شوند.